Inleiding

In vergelijking met andere productieprocessen, kent de uitvoering van betonwerken een aantal bijzondere kenmerken. Die komen voor een deel uit de invalshoek techniek, maar vooral ook uit andere invalshoeken zoals organisatie, logistiek, tijd, aannemersspecialisaties, beschikbaar materieel, ervaring van mensen en de behoefte aan veiligheid, duurzaamheid en garantie.

Het hoeft geen betoog dat een handboek over de uitvoering van betonwerken niet een totaalbeeld geeft van alle aspecten die met de uitvoering verband houden. Het boek geeft informatie over gangbare onderwerpen die bij de uitvoering van vele projecten van toepassing zijn. Tevens is - waar nodig - onderscheid gemaakt tussen de verschillende sectoren die we in de bouw kennen: woningbouw, utiliteits- en industriebouw en civiele bouw.

Historisch gezien is het productieproces van projecten in beton afgestemd op de technische kwaliteiten van beton en de technische eisen aan betonconstructies. De GBV 1912 die werd opgesteld om betonconstructies te kunnen berekenen, bevatte tevens de handleiding voor de uitvoering van deze constructies.
Gezien de veelzijdigheid van het materiaal beton, zijn en worden veel mogelijkheden ervan vooral ontwikkeld in de uitvoering. De combinatie van wetenschappelijk onderzoek en praktische uitvoering tijdens unieke bouwprocessen leveren de voedingsbronnen voor de hedendaagse ontwikkelingen. Deze voortgaande ontwikkeling maakt het dan ook moeilijk om in opleidingstrajecten de actualiteit van het uitvoeren van betonconstructies te verwerken. Zelfs het verband tussen de verschillende hierna genoemde invalshoeken die bepalend zijn voor keuzen op uitvoeringsgebied, zijn moeilijk in opleidingen over te dragen. Het vormt wel de basis voor het bestaansrecht en de behoefte aan een actueel naslagwerk op het gebied van de uitvoering van betonconstructies.

Uitvoeringsprocessen kenmerken zich door een aantal bijzondere aspecten, die alle in dit boek behandeld worden.

  • Berekeningen van hulpconstructies (die gedurende de uitvoering slechts tijdelijk nodig zijn), maar daarom bijzondere eisen kennen, worden behandeld in hoofdstuk 1.
  • De vormgeving van een betonconstructie wordt gerealiseerd met hulpconstructies de vorm bepalen. De vele mogelijkheden in materieel, zowel voor bekistingen als voor ondersteuningsconstructies, worden per onderdeel behandeld in hoofdstuk 2.
  • De invloed van hulpconstructies op de voortgang van het gehele uitvoeringsproces kan bij omvangrijke betonconstructies zo groot zijn dat hiervoor bijzondere hulpwerken of technieken ontwikkeld worden. Deze bepalen daarmee de bouwmethodiek. Belangrijke methoden die tot grensverleggende vormgeving geleid hebben, dan wel tot nieuwe inzichten op uitvoeringsgebied, worden behandeld in hoofdstuk 3.
  • Prefab of in het werk gestort, traditioneel gewapend of voorgespannen, betonstaal of koolstofwapening, deze keuzes zijn van veel factoren afhankelijk. Hoofdstuk 4 gaat in grote lijnen in op de eisen, keuzefactoren, knelpunten en andere aandachtspunten bij prefab beton.
  • Hoofdstuk 5 besteedt aandacht aan de verwerking van wapening
  • Hoofdstuk 6 besteedt aandacht aan voorspanning.
  • In hoofdstuk 7 wordt nader ingegaan op dilataties, voegovergangen en ITSO's (in te storten onderdelen).
  • We kennen vandaag de dag tal van verschillende betonmengsels. Maar weten we hoe deze betonspecies verwerkt moeten worden, welke nabehandeling nodig is en welke eisen er aan het oppervlak worden gesteld? Hoofdstuk 8 is gewijd aan de vele mogelijkheden van beton als bouwmateriaal.
  • Hoofdstuk 9 geeft inzicht in de betontechnologische aspecten
  • Het echte ‘maken’ van de constructies wordt behandeld in hoofdstuk 10